Badanie ultrasonograficzne (USG) jamy brzusznej jest jednym z najczęściej wykonywanych badań obrazowych. Pozwala na ocenę stanu narządów wewnętrznych takich jak wątroba, trzustka, śledziona, nerki, pęcherzyk żółciowy czy duże naczynia krwionośne. Prawidłowe przygotowanie pacjenta do badania ma kluczowe znaczenie dla uzyskania dokładnych i miarodajnych wyników.
Jak przygotować się do badania USG jamy brzusznej i dlaczego odgrywa to tak ważną rolę?
Odpowiednie przygotowanie do badania USG jamy brzusznej odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu jego skuteczności diagnostycznej. Ultradźwięki, które są podstawą tego badania mają ograniczoną zdolność do przenikania przez powietrze i gazy obecne w przewodzie pokarmowym. To właśnie one mogą znacząco zakłócać obrazowanie narządów wewnętrznych takich jak wątroba, trzustka, śledziona, nerki czy pęcherzyk żółciowy.
Według zaleceń Pacjent nie może nic jeść przez około 5-6 godzin przed zaplanowanym badaniem. Około godziny przed nim powinien wypić około pół litra niegazowanej wody lub słabej herbaty.
Podstawowym celem takiego przygotowania jest eliminacja czynników, które mogą uniemożliwić wykonanie dokładnego badania. Spożyty posiłek, na zasadzie odruchu wywołuje obkurczenie pęcherzyka żółciowego i nikt nie jest w stanie dokładnie ocenić ścian pęcherzyka ani jego zawartości. Można pominąć pogrubienie ścian, polipy, złogi czy obecność zagęszczonej żółci. Gazy w jelitach powodują odbijanie ultradźwięków i uniemożliwiają uwidocznienie struktur trzustki, wnęki wątroby lub okolicy okołoaortalnej.
Prawidłowo wypełniony pęcherz moczowy to warunek oceny jego ścian (możliwych zgrubień, beleczkowania, guzów przyściennych), obecności złogów w pęcherzu, ale też oceny tkanek położonych za pęcherzem moczowym: narządu rodnego u kobiet i gruczołu krokowego u mężczyzn.
U dzieci jak i u Pacjentów dorosłych często ocena pęcherza wypełnionego i po opróżnieniu jest warunkiem oceny pracy pęcherza, określenia przyczyn takich zaburzeń jak moczenie nocne, nietrzymanie moczu czy parcia naglące.
Warto również zwrócić uwagę na znaczenie utrzymania diety przed badaniem. Unikanie pokarmów wzdymających oraz mniej obfite posiłki w dniu poprzedzającym badanie zmniejszają nadmierne gromadzenie się gazów w jelitach. Zaleca się spożywanie lekkostrawnych pokarmów: gotowanych warzyw, ryżu, mięsa drobiowego czy ryb. Jeżeli wymagania są przestrzegane, nie ma potrzeby stosowania leków redukujących wzdęcia, takich jak symetykon (np. espumisan).
Przyjmuje się, że około 20% pacjentów nieprzygotowanych do badania wymaga jego powtórzenia. Może to prowadzić do opóźnienia postawienia diagnozy, błędnej interpretacji, niewłaściwego rozpoznania, do zaniechania leczenia lub podjęcia złych decyzji terapeutycznych. Dobrze przeprowadzone badanie pozwala szybko i skutecznie uzyskać odpowiedzi na kluczowe pytania diagnostyczne i zaplanować odpowiednie leczenie lub obserwację.