Czym jest biopsja aspiracyjna cienkoigłowa?
Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa (BAC) to procedura medyczna, która polega na pobraniu komórek z guza lub innej zmiany w tkankach za pomocą cienkiej igły dzięki podciśnieniu wytwarzanemu w strzykawce. Próbka ta jest następnie badana przez patomorfologa pod mikroskopem w celu zidentyfikowania obecności komórek nowotworowych, zapalnych lub innych.
Opis procedury
BAC polega na wprowadzeniu cienkiej igły w zmienioną tkankę, a następnie aspiracji komórek lub płynu. Procedura wykonywana pod kontrolą ultrasonograficzną, co zwiększa precyzję i skuteczność biopsji. Pobrane próbki komórkowe są poddawane analizie cytologicznej. Badanie jest mało inwazyjne, dlatego po zakończeniu procedury pacjent zazwyczaj może od razu wrócić do codziennych aktywności. Ryzyko powikłań jest niezwykle małe. Wyniki badania cytologicznego są zazwyczaj dostępne w ciągu kilku dni. Na ich podstawie lekarz decyduje o dalszym leczeniu lub zleca dodatkowe badania.
Zastosowania kliniczne
Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa, choć w wielu przypadkach została wyparta przez biopsję gruboigłową (BG), wciąż znajduje zastosowanie we wstępnej diagnostyce wielu schorzeń.
Nadal jest niezastąpiona w różnicowaniu guzów tarczycy, ponieważ ze względu na delikatną strukturę i bogate ukrwienie gruczołu tarczowego nie można tutaj wykonać biopsji gruboigłowej. BAC umożliwia opróżnianie szybko powiększających się torbieli w obrębie tego narządu.
Od momentu wprowadzenia biopsji gruboigłowej BAC straciła na znaczeniu w diagnostyce chorób piersi. Mikroskopowa budowa tkanki raka piersi oraz wymagania stawiane przed patomorfologami w trakcie diagnostyki guzów piersi zmuszają do wykonywania biopsji gruboigłowej, mammotomowej lub chirurgicznej. Nadal jednak stosuje się BAC do opróżniania i badania zawartości złożonych lub objawowych torbieli piersi.
Zmienione węzły chłonne także często poddawane są procedurze BAC. Szczególnie przydatna jest, gdy różnicujemy węzły zapalne i przerzuty do węzłów chłonnych. W przypadku podejrzenia chorób hematologicznych wymagana jest jednak rozszerzona diagnostyka i należy pobrać cały węzeł chłonny do oceny patologicznej.
Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa nadal jest ważnym narzędziem diagnostycznym. Obecnie w wielu przypadkach została wyparta przez biopsję gruboigłową, ale nieustannie pozostaje metodą z wyboru, jeżeli lekarz nie dysponuje BG. W takim przypadku biopsja aspiracyjna cienkoigłowa umożliwia postawienie wstępnego rozpoznania choroby.